Officiële trouwlocatie
Exclusief fort voor jouw event
Buitenlocatie, 25.000 m2 groen
Er is altijd iets te FIERen!
De Hollandse Waterlinies; Water als bondgenoot
Het gezamenlijke verhaal van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Ver weg van de drukte, middenin het Hollandse waterlandschap, diep verscholen in de natuur duiken ze plots voor je op als je een polderweggetje inslaat: de forten van De Hollandse Waterlinies. Robuuste locaties in een lint tussen Edam en de Biesbosch, verbonden door wandel-, fiets- en vaarroutes die een gemeenschappelijk verleden hebben. Natuur, cultuur en geschiedenis, voor iedereen nabij. Met elkaar vertellen ze je een oer-Hollands verhaal over verdediging met water als bondgenoot. Een verhaal dat goed bewaard is gebleven en dat je steeds weer op een eigen manier kunt ontdekken en beleven.
Neem eens een kijkje in de Hollandse Waterlinies
Dat verhaal begint in 1815. Napoleon was verslagen, Europa likte zijn wonden en herpakte zich. Er werden nieuwe verdragen gesloten, er ontstond een nieuw land: het Koninkrijk der Nederlanden. Maar een land is pas een land als het zijn onafhankelijkheid en eenheid kan verdedigen en veiligstellen. De ingeving was even briljant als voordehand liggend. Nederland had zich al eeuwenlang moeten verdedigen tégen het water, waarom niet datzelfde water als bondgenoot inzetten om ons te beschermen tegen de vijand? Bij een aanval kon men zich achter de linie kunnen terugtrekken. Via een ingenieus systeem werd het land daarna onder water worden gezet. Een klein laagje water van 50 cm – te ondiep voor schepen, te diep voor man en paard – zou voldoende zijn om de vijand tegen te houden. Zwakke plekken in de linie werden versterkt met forten.
Lange tijd mocht het gebied, dat onder water zou worden gezet, niet worden bebouwd. Daardoor ontstond een open landschap waar de natuur haar gang kon gaan. In de groene zone langs de forten kun je dat linielandschap met een grote diversiteit aan kenmerken volop ervaren. Op de fiets, wandelend of varend, met al je zintuigen.
Ook de forten in dat landschap hebben hun historische waarde behouden. Zodra je zo’n fort bezoekt loop je de tastbare geschiedenis binnen. Tientallen jaren waren ze voor de buitenwereld gesloten, nu zijn ze open en is er van alles te beleven. Van kunst op Vijfhuizen, tot cartografie en navigatie op het Geofort. Van musea op Vechten of Loevestein tot het vleermuizenhotel in Fort Honswijk. Zo voegt elk fort zijn eigen nieuwe verhaal toe een rijk gemeenschappelijk verleden.
De transformatie van een militaire verdedigingslinie naar het hedendaagse mozaïek met allerlei nieuwe gebruiksvormen heeft een nieuwe toekomst gegeven aan de forten en het landschap. Heel anders dan de bedenkers van weleer ooit hadden kunnen voorzien, draagt de linie als zone van rust, ontspanning en onthaasting nog steeds bij aan ons welzijn. Wat blijft is de eeuwigheidswaarde van een even briljant als voordehand liggend idee.
De Hollandse Waterlinies zijn de optelsom van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. De eerste is het grootste Rijksmonument van Nederland, de tweede is al sinds 1996 door de Unesco erkend als uniek en van groot belang om te behouden.
Op 26 juli 2021 zijn de Hollandse Waterlinies als geheel bestempeld als Unesco Werelderfgoed. En zal de naam prijken op de Werelderfgoedlijst naast bijvoorbeeld de Chinese Muur, Mont Saint-Michel, de oude stad van Fez en de piramides van Gizeh. En terecht. Want nergens ter wereld vind je zo’n groot gebied waarin water ooit als bondgenoot fungeerde.
Het toekennen van de UNESCO Werelderfgoed status is een kroon op het werk van velen. Jaren is er aan gewerkt om de Nieuwe Hollandse Waterlinie toe te voegen aan de Stelling van Amsterdam. Meer dan 60 organisaties hebben de UNESCO-nominatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie gesteund. Al die organisaties vinden het belangrijk dat de Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt beschermd en behouden voor de volgende generaties. Ze willen daar zelf aan bijdragen en ook dat iedereen kan genieten van het mooie landschap, de prachtige bouwwerken en de bijzondere activiteiten.
Fig 1. Kaart van forten die samen de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie vormen.
Bekijk de verschillende ruimtes van Fier Bussum
De geschiedenis van Fort Werk IV
De Hollandse Waterlinie heeft het westen van ons land eeuwenlang beschermd tegen vijandelijke aanvallen. Op 2,5 km vóór de vesting Naarden werd een linie van vijf forten gebouwd. Dit gebeurde rond 1870 en werd onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Van de vijf forten die in die periode gebouwd zijn is Fort Werk IV als enige overgebleven. Het fort heeft een ‘droge gracht’ en is gebouwd op het hoogste punt van de Bussummer Eng. De fysieke hindernis die dit met zich meebracht was een lange muur vol met schietgaten. Deze gecreneleerde muur is uniek in Nederland en de voornaamste reden dat het fort een Rijksmonument is.
Via een tunnel door het fort, de poterne met aan beide kanten een deur, konden de verdedigers van het fort ongezien achter de muur komen. De poterne is bijna 33 meter lang en is een bijzondere plek voor recepties, diners en exposities.
Het fort heeft twee kazematten waarin de soldaten werden ondergebracht. Aan de rechter kant een keuken en twee manschappenlokalen en aan de linkerkant de ruimte voor de officieren en het kruitmagazijn. De rechterkant van de kazematten is nu ingericht als vergaderruimte.
Het gebouw bij binnenkomst is de artillerieloods. De acht kanonnen die werden gebruikt ter verdediging van het fort werden in deze loods opgeslagen. De loods is tegenwoordig een ruimte waarin workshops, diners, bijeenkomsten en recepties gehouden kunnen worden.
Wat maakt Fier nou zo uniek
Hetgeen Fier zo uniek maakt is dat de geschiedenis niet verloren is gegaan na de exploitatie en renovatie van het fort. Overal zijn de elementen van de Hollandse Waterlinie nog terug te vinden. De kanonnen op het fort, de gecreneleerde muur en de vormgeving van de ruimtes zijn nog precies zoals het was en zoals het hoort. Wij zijn trots op het fort en dragen de geschiedenis graag met ons mee. Daarnaast ervaar je ook de rust vanaf het moment dat je het terrein oploopt. De natuur rondom het fort, het briesje van de wind en alle verschillende ruimtes stralen rust uit en inspireren enorm. De ideale plek om je hoofd leeg te maken en met een frisse start te beginnen aan bijvoorbeeld een heisessie of vergadering.
Sinds 1 juli 2018 heeft Nanny Blank de exploitatie van het toenmalige ‘Vernissage’ overgedragen aan Paul Haighton en Bert Dijkstra. Sindsdien staat Fort Werk IV bekend als ‘Fier Bussum’. Samen met Nanny en stichting Fort Werk IV is het verwaarloosde en verlaten fort omgetoverd tot bloeiende evenementenlocatie. Door de jaren heen is het fort uitgegroeid tot een bijzondere en gewaardeerde plek voor tal van creatieve en culinaire activiteiten als huwelijken, feesten en diners.
De ondernemers en naaste buren Paul en Bert (directeuren van Spant) hadden het fort al enige tijd op het oog en hebben ruim zes jaar geduldig gewacht tot hun dromen werkelijkheid werden. Er was al een hele tijd wederzijdse interesse voor een eventuele overdracht en naarmate het enthousiasme en de ambitie om het over te nemen steeg, staat er tot op de dag van vandaag een mooi gerenoveerd fort zoals we het kennen genaamd ‘Fier Bussum.’ “Graag bouwen we voort en bouwen we verder aan één van de mooiste locaties van de Gooise Meren. Dat willen we doen op ‘fiere’ wijze.” Aldus Paul en Bert.
Ervaar de authentieke uitstraling van Fort Werk IV bij jullie gelegenheid!
Bruiloft, zakelijke evenement of particulier feest.
Op het Monumentenportaal kunnen monumenten zoals Fort Werk IV gevonden worden die beleefd moeten worden en blijven. Nationaal Monumenten Portaal: Monumenten kopen of beleven